به نقل از «فارس»

فشار غرب بر اصلی‌ترین شریک آسیای مرکزی؛ راهبرد مسکو چیست؟

تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۷۶۹۰۹

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، «استانیسلاو پریچین» پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات پساشوروی موسسه اقتصاد جهانی و روابط بین‌الملل آکادمی علوم روسیه ضمن یادداشتی کوتاه به بررسی عدم تاثیرگذاری جدی تلاش‌های غرب برای ایجاد فاصله بین کشورهای آسیای مرکزی و روسیه پرداخته است.

در این یادداشت آمده است: طی دو سال اخیر، آسیای مرکزی در سیاست خارجی «مسکو» اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده که این امر بیش از پیش با اولویت‌های تعیین‌شده در دکترین قبلی و فعلی سیاست خارجی روسیه مطابقت دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تعاملات فعال روسیه با کشورهای منطقه به صورت عمده از طریق سازمان‌های منطقه‌ای مانند اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سازمان پیمان امنیت جمعی، جامعه کشورهای همسود و قالب «روسیه-آسیای مرکزی» صورت می‌گیرد که شکل‌گیری فضای حقوقی مشترک، وجود نهادهای دائمی و برنامه‌های توسعه‌ای کوتاه‌مدت و بلندمدت را در نظر دارد.

با چنین دستور کار فشرده، به صورت طبیعی تماس‌ها در سطوح عالی سیاسی، دولتی و سازمانی به طور سیستماتیک و کاملاً منظم دنبال شده و کشورها در چارچوب سازمان‌های یادشده، فضای مشترکی را برای توسعه و امنیت شکل می‌دهند.

دومین مؤلفه مهم سیاست خارجی روسیه در آسیای مرکزی، قالب دوجانبه است. روسیه با توجه به ویژگی‌ها و ماهیت تعاملات و دورافتادگی جغرافیایی، با هر یک از کشورهای آسیای مرکزی روابط منحصر به فرد دوجانبه برقرار کرده است. از جمله روسیه و قزاقستان مجمع سالانه همکاری‌های فرامرزی ایجاد کرده‌اند که در چارچوب آن با حضور سران دو کشور نه‌تنها دیدار و برنامه‌های مشترک مناطق مرزی (که شمارشان از دو طرف به 20 می‌رسد) انجام می‌شود، بلکه مناطق همجوار با آنها نیز از دو جانب حضور پیدا می‌کنند که فرصت‌های مناسبی را جهت شناسایی و ایجاد زمینه‌های جدید همکاری فراهم می‌کند.  

در حال حاضر برگزاری نمایشگاه‌های سیار فناوری‌های پیشرفته «اینوپروم» (INNOPROM) با قزاقستان و ازبکستان به یک سنت خوب تبدیل شده است. همکاری‌های فشرده اقتصادی با این کشورها نیز در حال توسعه قرار گرفته است که نتایج آن در زمینه‌های مختلف خود را نشان خواهد داد.

روسیه در ردیف چین مهمترین سرمایه‌گذار و شریک تجاری، عرضه‌کننده اصلی خدمات آموزشی و بازار کار برای چندین میلیون مهاجر کاری آسیای مرکزی است. بنابراین تعداد حوزه‌هایی که روسیه با کشورهای منطقه تعامل دارد، بسیار گسترده بوده، انجام گفت‌وگوهای مرتب در سطوح دولتی و مردمی را الزامی می‌کند که این موضوع مورد توجه مقامات مربوطه قرار گرفته است.

آغاز عملیات ویژه نظامی در اوکراین و تنش فزاینده در روابط روسیه و کشورهای غربی منجر به بروز مجموعه‌ای از تهدیدات برای همکاری‌های بین روسیه و آسیای مرکزی شده است. کشورهای منطقه به دلیل تعاملات نزدیک با روسیه نگران اعمال تحریم‌های ثانویه غرب هستند. به همین دلیل همکاری‌ها در حوزه‌های بانکی و مالی محدود گردیده است.

با وجود این همه تجارت بین روسیه و کشورهای منطقه نه‌تنها کاهش نیافت، بلکه از جمله به دلیل واردات موازی به سرعت رشد کرد. امروزه کشورهای آسیای مرکزی از بسیاری جهات در حقیقت نقش قطب اصلی عرضه کالاهای تحریم‌شده به روسیه را ایفا می‌کنند.

بنابراین حتی تهدید اعمال تحریم‌های ثانویه و تقاضای غرب مبنی بر دست برداشتن کشورهای منطقه از کمک به روسیه، نتوانسته است بر ماهیت تعاملات میان روسیه و آسیای مرکزی تأثیر جدی و کیفی بگذارد. با توجه به نقش روسیه به عنوان ضامن امنیت و مهمترین شریک اقتصادی آسیای مرکزی، هیچ یک از کشورهای منطقه حاضر نیست از همکاری با «مسکو» امتناع کند، چرا که به ضرر منافع ملی‌شان تمام خواهد شد. ذکر این نکته لازم است که حجم مبادلات تجاری روسیه با کشورهای آسیای مرکزی در سال گذشته میلادی از 42 میلیارد دلار عبور کرده و در قیاس با یک سال پیش 15 درصد رشد یافته است که این روند در سال 2023 نیز به سرعت ادامه دارد.

موضوع دیگر این است که تعاملات در برخی از حوزه‌ها و به‌ویژه انرژی با این ملاحظه که نباید مورد توجه عمومی و ادعاهای کشورهای غربی قرار گیرد، تا حدود زیادی به صورت غیرعلنی و نیمه‌رسمی دنبال می‌شود.

از میان تمامی بازیگران اصلی خارجی، تنها روسیه تعدادی از پروژه‌ها را در دستور کار دارد که در صورت اجرای آنها امنیت انرژی آسیای مرکزی بیشتر تضمین خواهد شد. با مشارکت روسیه تعدادی از پروژه‌های بزرگ انرژی در منطقه اجرا شده است که به عنوان مثال می‌توان به نیروگاه برق آبی «سنگ‌توده 1» در تاجیکستان و توسعه شبکه توزیع گاز قرقیزستان از سوی شرکت «گازپروم» اشاره کرد. راه‌اندازی به اصطلاح «اتحادیه گازی» که در چارچوب آن عرضه گاز روسیه از طریق خاک قزاقستان از پاییز سال جاری و اجرای برنامه گازرسانی به مناطق شمالی این کشور و همچنین آغاز ساخت نیروگاه‌های هسته ای در ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان از اقداماتی است که منجر به بهبود کیفی تامین منابع انرژی منطقه خواهد شد.

سایر بازیگران خارجی ضمن سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز و انرژی آسیای مرکزی، عمدتاً از منابع انرژی منطقه استفاده می‌کنند که در مجموع به تضمین امنیت انرژی منطقه‌ای کمک نخواهد کرد.

بنابراین روسیه از نظر نقش‌آفرینی در راستای توسعه بلندمدت و تامین ثبات و امنیت در آسیای مرکزی همچنان مهمترین شریک کشورهای منطقه باقی خواهد ماند و به دلایل عینی فشارهای غرب نتایج مورد نظر «واشنگتن» و «بروکسل» را به بار نخواهد آورد.

پایان پیام/ح

منبع: فارس

کلیدواژه: روسیه و آسیای مرکزی تعاملات اقتصادی تحریم های غرب کشورهای آسیای مرکزی کشورهای منطقه همکاری ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۷۶۹۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چین: فیلیپین اراده پکن برای حفاظت از حاکمیت خود را به جالش نکشد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، «لین جیان» سخنگوی وزارت خارجه چین امروز سه‌شنبه اعلام کرد که پکن از فیلیپین می‌خواهد که اقدامات تحریک‌آمیز را متوقف کند و عزم و اراده چین برای حفظ حاکمیت خود را به چالش نکشد.

پیش از این فیلیپین گارد ساحلی چین را به آزار و اذیت و آسیب رساندن به یکی از قایق های این کشور در منطقه مورد مناقشه دریای چین جنوبی متهم کرده بود.

وی همچنین گفت: کشتی‌های فیلیپین بدون اجازه چین وارد شدند و گارد ساحلی چین اقدامات لازم را برای فرار آنها انجام داد.

«دریاسالار جان لانگ آکیولینو» فرمانده نیروهای آمریکا در منطقه این دو-پاسفیک روز یکشنبه چین را متهم به اتخاذ راهبرد «قورباغه آب‌پز» کرد، چون فعالانه تنش‌ها در این منطقه را به‌صورت تدریجی افزایش می‌دهد.

جان لانگ در گفت‌وگو با فایننشال‌تایمز گفت که در طول سه سالی که به عنوان فرمانده نیروهای آمریکا در ایندوپاسفیک بوده، چین سرعت توسعه نظامی خود را افزایش داده و توانایی‌های رو به رشد خود را با رفتارهای بی ثبات کننده تر مطابقت داده است.

وی دراین‌باره گفت: «چین روزبه‌روز تهاجمی‌تر، جسورتر و خطرناک‌تر می‌شود.»

آکیلینو همچنین افزود که چین رفتار تهاجمی خود را از طریق راهبرد «قورباغه آب‌پز» تشدید می‌کند، که از طریق آن به تدریج دما را بالا می‌برد به طوری که خطر نهایی تا زمانی که خیلی دیر نشده بود، نادیده گرفته می‌شد.

این مقام نظامی آمریکا مدعی شد که «باید رفتار بد چین که خارج از هنجارهای حقوقی بین المللی است توصیف شود. و این موضوع را باید همه کشورهای منطقه بیان کنند» وی افزود که پکن در کل منطقه درگیر راهبرد «شاید برابر است» است.

کد خبر 6092946